Wystawa – Dialog o losie i duszy
Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888–1971)
Stanisław Vincenz, urodzony w Słobodzie Rungurskiej na Pokuciu, jest autorem wielu dzieł, z których najważniejszy jest epicki cykl Na wysokiej połoninie. Pisarz był Polakiem z rodziny przemysłowców naftowych, studiował w Wiedniu, brał udział w I wojnie światowej i wojnie polsko-bolszewickiej. W Dwudziestoleciu był aktywnym twórcą kultury i działaczem publicznym. W 1939 roku kilka miesięcy spędził w więzieniu NKWD, wiosną 1940 przedostał się nielegalnie na Węgry, skąd w 1945 wyjechał do Francji. Był związany z paryską „Kulturą” niemal od początku jej istnienia, ostatnie lata życia spędził w Lozannie. Spoczywa na cmentarzu św. Salwatora w Krakowie. Vincenz jest reprezentantem całej generacji polskich autorów emigracyjnych, w PRL-u objętych zapisem cenzorskim, wyeliminowanych z żywego obiegu kultury krajowej, zmarginalizowanych w dydaktyce uniwersyteckiej i szkolnej. Wystawa prezentuje najważniejsze etapy jego biografii i główne wątki twórczości, przypomina esej: opowieść łączy fakty, obrazy i zdjęcia, wspomnienia, opinie oraz fragmenty tekstów. Tłem narracji są fotografie włoskiego etnologa Lidia Ciprianiego z 1933 roku – jeden z ostatnich obrazów dawnej Huculszczyzny.
Scenariusz wystawy: Jan A. Choroszy
Koncepcja plastyczna i aranżacja: Konrad Górniak
Organizatorzy: Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego i Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu
Współorganizatorzy: Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Festiwal im. Brunona Schulza
Wykorzystano dokumenty i materiały ikonograficzne z archiwów rodzinnych Vincenzów i Marbachów, spuścizny Lidia Ciprianiego oraz zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Muzeum Etnograficznego w Krakowie, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Polskiego w Rapperswilu, Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura w Le Mesnil-le-Roi i Biblioteki Polskiej w Londynie.
Po raz pierwszy wystawa została pokazana w połowie października 2014 roku w Auli Biblioteki Ossolineum we Wrocławiu w ramach Festiwalu im. Brunona Schulza, a następnie w Wieży Matematycznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Od początku lutego 2015 roku była prezentowana w: Collegium Maius Uniwersytetu Opolskiego, Bibliotece Śląskiej w Katowicach, Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej w Katowicach, Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie oraz Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, Spichlerzu w zespole dworsko-parkowym w Kuźnicach (Tatrzański Park Narodowy), Bibliotece Uniwersytetu Rzeszowskiego, Bibliotece Jagiellońskiej, Bibliotece Głównej Politechniki Śląskiej w Gliwicach, gmachu Wydziału Elektrycznego Politechniki Częstochowskiej, Instytucie Filologii Polskiej Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydziale Filologiczno-Historycznym filii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Piotrkowie Trybunalskim, Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, Galerii „Pod Dachem Nieba” w Ciechocinku, Miejskiej Bibliotece Publicznej w Opolu, Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu, Centrum Kształcenia Ustawicznego i Językowego Kadr w Legnicy (Zamek Piastowski), Bibliotece Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Książnicy Karkonoskiej w Jeleniej Górze, Bibliotece Uniwersyteckiej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej „Biblioteka pod Atlantami” w Wałbrzychu, Centrum Spotkań Europejskich „Światowid” w Elblągu, Miejskiej Bibliotece Publicznej w Świdnicy, Bibliotece Uniwersytetu Gdańskiego, Muzeum Przyrodniczym w Jeleniej Górze (Cieplicach), Fabryce Sztuk w Tczewie, Miejsko-Powiatowej Bibliotece Publicznej w Dzierżoniowie, Miejskim Ośrodku Kultury w Nowej Rudzie, Słupskim Centrum Organizacji Pozarządowych i Ekonomii Społecznej, Filharmonii Kaszubskiej – Wejherowskim Centrum Kultury, Pijalni Wód Mineralnych w Szczawnie Zdroju, Centrum Kultury w Połczynie-Zdroju, Centrum Aktywności Społecznej Karmel w Strzegomiu, Międzynarodowym Domu Kultury w Międzyzdrojach, Miejskiej Bibliotece Publicznej w Świnoujściu, Hali Spacerowej w Świeradowie-Zdroju, Stargardzkim Centrum Kultury, Hali Stulecia we Wrocławiu, Centrum Dialogu Przełomy w Szczecinie, Dolnobrzeskim Ośrodku Kultury, Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Lubaniu, Bibliotece Uniwersytetu Zielonogórskiego, Ratuszu w Bolesławcu, Miejskiej Bibliotece Publicznej w Lesznie, Miejskiej Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Jarocin – Jarocińskim Ośrodku Kultury, Centrum Kultury „Muza” w Lubinie, Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Głogowie, Muzeum – Zamku Górków w Szamotułach, Pijalni Wód w Kudowie-Zdroju, Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu, Bibliotece i Forum Kultury w Oleśnicy, Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym w Kaliszu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Radzie Najwyższej Ukrainy w Kijowie, Strzelińskim Ośrodku Kultury, Bibliotece Uniwersyteckiej UJK w Kielcach.
Twórca wystawy Jan A. Choroszy jest pracownikiem Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, autorem monografii Huculszczyzna w literaturze polskiej (1991) i studiów poświęconych Vincenzowi, pomysłodawcą wortalu www.vincenz.pl
